Zaparcia, nietrzymanie moczu i wzdęcia w ciąży - domowe sposoby - Artykuł
Do szkoły
Opublikowany przez:
Redakcja
2025-11-27 12:43:42
Autor zdjęcia/źródło: Pexels, Andre Furtado
Z ciążą związane są konkretne obciążenia organizmu kobiety, niektóre mniej dolegliwe i dokuczliwe, inne niestety bardziej nieprzyjemne. Do tych bardziej nieprzyjemnych i dokuczliwych należą zaparcia, wzdęcia i ciążowe nietrzymanie moczu.
Zaparciami nazywane są zbyt rzadkie wypróżnienia. Co to znaczy zbyt rzadkie? To wypróżnianie się 2 razy w tygodniu lub jeszcze rzadziej. W takim przypadku stolce stają się twarde, w konsekwencji są oddawane z mniejszym lub większym wysiłkiem i często temu towarzyszącemu uczuciu niepełnego wypróżnienia.
Zaparcia są problemem wielu kobiet w ciąży. Z uwagi na fizjologię ciąży (zmiany hormonalne oraz rosnącą macicę) zaparcia są w ciąży bardzo często dolegliwością, która w konsekwencji może znacząco obniżać komfort życia ciężarnej kobiety. Jeśli zaparcia dokuczają przez dłuższy czas, ich skutkiem może być powstanie hemoroidów, w krańcowych przypadkach mogą one zwiększyć ryzyko wystąpienia nowotworu jelita grubego
Odsetek kobiet w ciąży cierpiących na dokuczliwe zaparcia jest znacząco większy w porównaniu z kobietami, które nie są w ciąży. Dodatkowo w III trymestrze ciąży zdolności do zaparć często się nasilają.
Czego to jest skutkiem? Zaparcia w ciąży pojawiają się wskutek zmian hormonalnych zachodzących w organizmie ciężarnej kobiety, które osłabiają pracę mięśni jelit. Dodatkowo rosnąca macica uciska jelita i przemieszcza je, co również wpływa na powstawanie zaparć, ponieważ spowalnia perystaltykę jelit. Oprócz tego wpływ na pojawienie się uciążliwych zaparć ma ograniczona aktywność fizyczna, obecność powiększających się także przez zaparcia hemoroidów, oraz suplementacja diety związkami wapnia i żelaza.
Najlepszym sposobem na doskwierające zaparcia w ciąży jest stosowanie racjonalnej diety, bogatej w błonnik pokarmowy. Dobrze jest wybierać produkty z pełnego przemiału, takie jak:
Spore znaczenie w tym zakresie ma przestrzeganie regularnego spożywania posiłków. Równie ważne jest wprowadzenie do jadłospisu takich produktów, jak::
W codziennej diecie należy pamiętać również o mlecznych, naturalnych napojach fermentowanych takich jak kefir, jogurt, i kwaśne mleko. Równie ważne jest prawidłowe nawadnianie organizmu, tj. picie minimum 2,3 do 2,5 litra niesłodzonych płynów dziennie.
Oprócz stosowania właściwej diety na zaparcia w ciąży pomaga regularna aktywność fizyczna. Jeśli ciąża przebiega prawidłowo i nie ma żadnych przeciwwskazań, do codziennego planu dnia należy koniecznie włączyć proste ćwiczenia ruchowe. W czasie ciąży wskazane są spacery, pływanie i aquaaerobik, joga, pilates i fitness dla kobiet ciężarnych. Aby skorzystać z efektów regularnej aktywności fizycznej, wystarczy ćwiczyć przez 30 minut dziennie 5 razy w tygodniu, by odczuć wyraźny efekt.
W ciąży nie powinno się stosować środków przeczyszczających, drażniących jelita. Każdorazowe stosowanie tego typu środków musi być skonsultowane z lekarzem.
Wzdęcia i gazy, podobnie jak zaparcie zdarzają się w ciąży dosyć często. Wzdęcia pojawiają się już w pierwszych tygodniach ciąży i mogą trwać aż do samego jej końca.
Fizjologicznie, w zdrowym organizmie objętość gazów jelitowych wynosi około 200 ml. Wzdęcia, bóle brzucha i gazy w ciąży mogą pojawiać się z różnych powodów. Czasami są one skutkiem błędów żywieniowych, często jednak dolegliwości te pojawiają się również u kobiet, które wcześniej ich nie miały. Dlaczego tak się dzieje?
Główną przyczyną powstawania gazów jest nieodpowiednia dieta: Są one spowodowane przez:
Głównym winowajcą odpowiedzialnym za wzdęcia jest zwiększona produkcja estrogenów i progesteronu – hormonów niezbędnych do prawidłowego przeprowadzenia jajeczkowania, zapłodnienia i zagnieżdżenia się zarodka w macicy, a także dla późniejszego utrzymania ciąży. Hormony te spowalniają pracę jelit, prowadząc w konsekwencji do większego rozluźnienia mięśni gładkich, znajdujących się w jelitach (przedłużenie czasu trawienia pokarmów).
Dodatkowo określone mechanizmy i procesy zachodzące w organizmie kobiety w pierwszym trymestrze ciąży mają także wpływ na nadmierne powstawanie gazów i innych dokuczliwych objawów ze strony układu pokarmowego (zgaga, czkawka, odbijania). To właśnie te procesy powodują, że wzdęcia i nadmierna produkcja gazów w ciąży, mogą pojawić się nawet u kobiet, które wcześniej nie miały żadnych problemów z układem trawiennym. Często zdarza się, że to właśnie ból brzucha i wzdęcia są pierwszymi objawami ciąży, zanim jeszcze jednoznacznie potwierdzą ten fakt badania.
W ostatnich dniach i godzinach przed porodem często dają się zauważyć bardzo intensywne gazy, które są fizjologicznym elementem oczyszczania się organizmu przed porodem. Często są one nie tylko silne, ale charakteryzują się mocną, nieprzyjemną wonią. Najbardziej intensywne gazy pojawiają się na 48 – 24 godziny przed porodem.
Nadmierne gazy i wzdęcia w ciąży są z reguły zupełnie niegroźne, bo powstają z przyczyn fizjologicznych, związanych z ciążą. Mogą pojawić się już w pierwszych dniach ciąży, na skutek zmian hormonalnych lub dopiero w momencie zwiększonego ucisku macicy na narządy wewnętrzne. Nie ma na to reguły. Jeśli wzdęciom i gazom nie towarzyszą żadne inne dolegliwości, nie należy się nimi przejmować.
Jeśli jednak wraz ze wzdęciami pojawia się:
konieczna jest niezwłoczna konsultacja z lekarzem.
W walce z zalegającymi gazami jelitowymi warto sięgnąć po proste, ale sprawdzone domowe sposoby przeciwdziałające tym dolegliwościom. Jakie to sposoby?
Ważna jest eliminacja nietolerowanych pokarmów w szczególności produktów zawierających laktozę, fruktozę lub gluten. Poza tym istotne znaczenie mają zdrowe nawyki żywieniowe. To sjest szczególnie ważne! Nie tylko dlatego, aby ograniczyć występowanie dolegliwości związanych z zaparciami, gazami i bólem brzucha, ale przede wszystkim, aby pomóc lepiej odżywić rosnący płód. Warto jest zatem zwrócić uwagę na:
Przyczyny nietrzymania moczu w ciąży i po porodzie
Problem nietrzymania moczu wśród kobiet w ciąży i po porodzie, choć wstydliwy, jest jednak bardzo powszechny. Jego skala występowania jest spora, gdyż mniej więcej połowa wszystkich kobiet w ciąży i tych po urodzeniu dziecka, przeżywa większe lub mniejsze problemy z nietrzymaniem moczu.
Nietrzymanie moczu nie jest tylko problemem fizycznego niedomagania organizmu. Problemy z nietrzymaniem moczu mają skutki także natury psychicznej. Młode kobiety dotknięte tą dolegliwością wstydzą się tego, z nikim o tym nie rozmawiają. Jest to więc swoisty temat tabu. Niestety, nietrzymanie moczu lub popuszczanie moczu w ciąży często nie ustaje z chwilą urodzenia dziecka i dokucza dalej.
Nietrzymanie moczu może pojawić się już w pierwszym trymestrze ciąży, w którym znacznie wzrasta dobowa objętość produkowanego przez kobietę moczu. Wzrasta także i to znacząco częstotliwość jego oddawania.
Wysiłkowe nietrzymanie moczu może pojawić się w sytuacji, gdy z jakichś fizjologicznych powodów mięśnie dna miednicy są osłabione, przestają pracować efektywnie, nie zwierają się jak należy. Dolegliwość ta może utrzymywać się przez wiele miesięcy. Popuszczanie moczu objawia się niespodziewanie w wielu sytuacjach dnia codziennego, takich jak: kichanie, spontaniczny śmiech, kaszel czy tez duży wysiłek fizyczny.
Natomiast po porodzie wysiłkowe nietrzymanie moczu najczęściej dokucza kobietom, które urodziły stosunkowo duże dziecko (ponad 4 kg), i które są wieloródkami. Może być ono także spowodowane użyciem w trakcie porodu próżnociągu lub kleszczy, a także może być skutkiem otyłości kobiety i częstych, przewlekłych zaparć w okresie ciąży.
W trzecim trymestrze ciąży, gdy macica staje się coraz większa, a objętość pęcherza się zmniejsza, utrzymanie moczu staje się coraz trudniejsze. Dodatkowo aktywność dziecka w łonie matki wcale nie ułatwia skutecznego trzymania moczu, uciskając pęcherz i powodując natychmiastową potrzebę oddania moczu.
Tuż przed porodem ciało kobiety zmienia się, przygotowując się do niego. Nierozłącznie wiąże się to z rozluźnianiem mięśni dna miednicy oraz mięśnia szyjki macicy za pomocą tzw. hormonu porodowego, czyli relaksyny. Gdy po porodzie hormony powoli się stabilizują, problem nietrzymania moczu mija zazwyczaj samoczynnie. Gdy tak się nie stanie, niezbędna jest pomoc lekarska, odpowiednia diagnoza i leczenie.
W trakcie ciąży można podejmować tylko działania profilaktyczne, czyli zapobiegawcze. Natomiast po porodzie nietrzymanie moczu trzeba skutecznie leczyć.
Podstawą profilaktyki są ćwiczenia mięśni dna miednicy. Zaletą tego typu fizjoterapii jest jej bezpieczeństwo i powszechna dostępność dla kobiet ciężarnych i tych już po porodzie. Mięśnie dna miednicy (mięśnie Kegla) tworzą swoisty "hamak" między kością łonową a kością ogonową, podtrzymując narządy miednicy mniejszej, takie jak pęcherz, pochwa i odbytnica. Mięśnie te można ćwiczyć samodzielnie w domu po wcześniejszej konsultacji u specjalisty. Ćwiczenia te polegają na naprzemiennym napinaniu i rozluźnianiu mięśni okalających cewkę moczową, pochwę i odbyt. Ćwiczenia te mogą być wykonywane przez kobiety w zaawansowanej ciąży. Są dyskretne, niezauważalne dla otoczenia, więc można ćwiczyć w każdej sytuacji i w każdej pozycji (początkowo warto napinać mięśnie Kegla przez 5 sekund, potem rozluźnić, a po chwili napiąć ponownie. Podczas ćwiczeń należy pamiętać o regularnym, mocnym i głębokim oddychaniu). Stopniowo zaleca się ćwiczyć coraz częściej i dłużej.
Niestety, efekty tych ćwiczeń są zauważalne dopiero po kilku miesiącach regularnych ćwiczeń.
Inną terapią tylko dla kobiet, które już urodziły, i dalej zmagają się z problemem nietrzymania moczu, jest elektrostymulacja. Elektroimpulsy umożliwiają stymulowanie nerwu sromowego, co wspiera odbudowywanie się mięśni. Ta metoda najbardziej sprawdza się w połączeniu z tradycyjnymi, regularnymi ćwiczeniami.
Najbardziej inwazyjną opcją rozprawienia się z przykrą przypadłością, jaką jest nietrzymanie moczu, jest oczywiście leczenie operacyjne. Rodzaj stosowanej terapii lekarz dobierze, dopasowując ją indywidualnie do danej pacjentki, jej potrzeb i stanu zdrowia.
Nietrzymanie moczu to spory dyskomfort związany z wilgocią oraz nieprzyjemnym zapachem moczu. Ma to ogromne znaczenie w kontaktach międzyludzkich, bliskości z partnerem. Może wpływać negatywnie na poczucie własnej wartości i ma zdolność nasilania depresji poporodowej.
W ciąży i bezpośrednio po porodzie należy szczególnie uważać na infekcje! Nietrzymanie moczu sprzyja infekcjom układu moczowego. Gdy często się czuje piekące parcie na pęcherz, pieczenie i ból przy oddawaniu moczu, a mocz jest nieprzejrzysty lub zabarwiony krwią koniecznie należy się udać do lekarza!
Aby pomóc sobie w przywracaniu komfortu życia, podstawą jest poszukanie pomocy u specjalisty. A poza tym pomocne są:
Może zdarzyć się tak, że wyciekająca ciecz nie będzie wcale moczem, tylko będzie to płyn owodniowy! Co robić? Po pierwsze, nie panikować. Po drugie, należy skontaktować się z lekarzem prowadzącym lub położną.
Mocz ma bardzo charakterystyczny, silny zapach amoniaku i żółtawy kolor. Natomiast płyn owodniowy pachnie lekko słodkawo i ma zabarwienie różowawe, trochę jak woda lekko zabarwiona sokiem malinowym, zatem wkładka będzie wyglądać inaczej niż przy standardowym nietrzymaniu moczu.
Pokaż wszystkie artykuły tego autora
Nie masz konta? Zaloguj się, aby pisać swoje własne artykuły.
Nie masz jeszcze konta na familie.pl?
Załóż je już teraz!
Tworzymy społeczność rodziców
Adres redakcji:
ul.Białowieska 7/9 lok. 34
04-063 Warszawa
Napisz do nas:
info@familie.pl
Familie.pl – Internetowa Społeczność Rodziców. To Portal dla rodziców tworzony przez rodziców. Szczegółowy opis ciąży – tydzień po tygodniu, fazy porodu – przełam swój strach i nie bój się pytać. Na specjalnym forum dla rodziców znajdziesz rozwiązania wszystkich swoich problemów. Nasi eksperci – lekarze, prawnicy i wielu innych za darmo udzielają porad dla rodziców. Ślub i wesele, Ciąża, Rodzice – to tylko niektóre tytuły naszych serwisów. W każdym z nich znajdziesz coś dla siebie. Przyłącz się do nas!
Partner serwisu: 
