Skuteczna walka z łupieżem zależy przede wszystkim od prawidłowego rozpoznania i znalezienia przyczyny wystąpienia problemu. W pierwszej kolejności warto jednak sięgnąć po apteczny szampon przeciwłupieżowy.
Skąd się bierze łupież?
Pomimo nieustannego rozwoju medycyny, to w zakresie przyczyn powstawania łupieżu wciąż pozostaje wiele niejasności. Etiologia schorzenia jest z pewnością wieloczynnikowa.
Na skórze głowy skolonizowany jest mikrobiom, z czego większość stanowią grzyby m.in. Malassezia spp., Stapylococcus spp. i Propionibacterium spp. Badania pokazują, że to przerost jednego z drożdżaków tj. Malassezia spp. koreluje z nasileniem zmian chorobowych. Produkowane w nadmiarze przez patogen toksyny i enzymy mają właściwości prozapalne i indukują reakcję ze strony układu immunologicznego. Naruszona zostaje naturalna bariera skóry, a powstały stan zapalny prowadzi do łuszczenia.
Do czynników współistniejących, które predysponują do występowania łupieżu, można dodać uwarunkowania genetyczne, zaburzenia hormonalne, osłabienie układu immunologicznego i przewlekły stres. Dodatkowo do sytuacji patologicznej może przyczynić się niewłaściwa dieta i nieprawidłowa pielęgnacja.
Problem łupieżu dużo częściej dotyka mężczyzn, niż kobiety i jest to głównie związane z wyższym poziomem androgenów. Może to wpływać na powstawanie niekorzystnych proporcji w składzie łoju, mającego ujście w mieszkach włosowych co prowokuje wzmożoną kolonizację lipofilnych grzybów, doprowadzając do zakłócenia równowagi mikrobiomu skóry głowy. Socjologiczno-medialnym zjawiskiem jest adresowanie reklam z szamponem przeciwłupieżowym właśnie do mężczyzn.
Odmiany łupieżu
Proces złuszczania naskórka jest zjawiskiem naturalnym i w warunkach fizjologicznych cykl od złuszczania warstwy rogowej naskórka do odbudowy komórek skóry głowy trwa około 28 dni. W patologicznej odsłonie, jaką stanowi łupież do złuszczania dochodzi znacznie szybciej i jest to od 7 do 15 dni w zależności od rodzaju łupieżu.
Kliniczne odmiany łupieżu występującego w obrębie owłosionej skóry głowy:
- Łupież zwykły, suchy, któremu nie towarzyszy stan zapalny, świąd i podrażnienia. Obrazowo są niewielkie elementy łuszczącej się skóry, przypominające biały pył widoczny na włosach i opadający na ubranie.
- Łupież tłusty zwykle powstaje z nieleczonego łupieżu suchego, a objawem współistniejącym jest łojotokowe zapalenie skóry. Obraz kliniczny przedstawia nawarstwienie oblepionych łojem łusek naskórka, które mogą tworzyć nawet kilkumilimetrową warstwę na powierzchni zmienionej chorobowo skóry głowy. Tej postaci łupieżu towarzyszy świąd, pieczenie, zaczerwienienie skóry i wypadanie włosów.
Skuteczne metody walki z łupieżem
Właściwa pielęgnacja skóry głowy to podstawa nie tylko leczenia, ale także profilaktyki mająca na celu uniknięcia nawracania krępującego problemu.
Walkę z łupieżem należy przeprowadzać wielotorowo, aby zapewnić optymalną skuteczność terapii, która powinna obejmować:
- Działanie przeciwgrzybicze ma za zadanie stabilizację mikrobiomu skóry głowy i zahamowanie namnażania się drożdżaków. Doskonale sprawdzi się szampon przeciwłupieżowy Nizoral, zawierający substancję o nazwie ketokonazol o udowodnionym działaniu klinicznym.
- Działanie keratolityczne polegające na zmiękczeniu i usunięciu powstałej na powierzchni skóry głowy łuski. Wykorzystuje się tu preparaty zawierające np. kwas salicylowy, mocznik, siarkę i kwas mlekowy.
- Działanie przeciwłojotokowe służące ograniczeniu ilości sebum produkowanego przez gruczoły łojowe mieszków włosowych, aby zneutralizować środowisko, które sprzyja rozwojowi lipofilnych patogenów wywołujących łupież. Można tu zaliczyć takie substancje jak zielona glinka, wybrane zioła i olejki eteryczne.
Najlepsze efekty terapeutyczne daje połączenie zabiegów sprzyjających zahamowaniu procesu chorobowego, łagodzenie objawów i następnie pozbycie się zmian skórnych wywołanych będących jego konsekwencją. Osoby mające skłonności do nawracającego łupieżu powinny oprócz przestrzegania podstawowych zasad pielęgnacji, dbać regularne mycia skóry głowy, a profilaktycznie używać co jakiś czas sprawdzonego szamponu przeciwłupieżowego.
